 |
| Flickr |
Wypalenie zawodowe nazywane jest chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Co charakteryzuje „syndrom BurnOut” i czy można mu zapobiec?
Wypalenie zawodowe może pojawić się w każdej grupie zawodowej. Jednak przeprowadzone badania dowodzą, że problem ten dotyczy głównie zawodów, w których występuje częsty i bliski kontakt z innymi ludźmi: pielęgniarki, pracownicy ratownictwa i hospicjów, nauczyciele, wychowawcy, pracownicy socjalni, terapeuci i lekarze. Osoba cierpiąca na wypalenie zawodowe czuje się przepracowana, nie rozwija się zawodowo, jest niezadowolona z wykonywanej pracy. Obowiązki, które kiedyś dawały jej satysfakcje, obecnie nużą.
 |
| Flickr |
Wypaleniem zawodowym określa się stan permanentnego zmęczenia fizycznego i psychicznego, którego przyczyn upatruje się w pracy zawodowej człowieka. Jak pisze znany psycholog społeczny, Elliot Aronson, wypalenie jest rezultatem długotrwałego lub powtarzającego się obciążenia w wyniku długoletniej intensywnej pracy dla innych ludzi [...]. Wypalenie jest bolesnym uświadomieniem sobie [przez osoby pomagające], że nie są w stanie już więcej pomóc tym ludziom, że nie mogą dać im więcej i całkowicie zużyły swoje siły. (www)
Źródeł wypalenia zawodowego można szukać w trzech obszarach. Są to cechy osobowościowe, stosunek do pracy oraz struktura i organizacja pracy zawodowej. Może pojawić się u ludzi, którzy nie wierzą w swoje możliwości oraz unikają trudnych sytuacji. Problem dotyczy również osób przekonanych, że wiele zależy od nich samych. Takie podejście sprawia, że stawiają sobie wysokie wymagania i starają się być perfekcjonistami. Ze wszystkich sił angażują się w pracę zawodową, staje się ona dla nich misją do wykonania, dla której wiele potrafią poświęcić.
 |
| Flickr |
Stosunek do pracy może być także źródłem pojawienia się symptomów wypalenia – jest to brak motywacji do pracy, zanik motywacji w trakcie działania, brak poczucia kompetencji, nadmierne zaangażowanie w pracę prowadzące do zatarcia się granic między pracą a życiem osobistym, brak możliwości rozwoju umiejętności i kompetencji. Źródeł wypalenia zawodowego można szukać także w strukturze i organizacji pracy. Jest to przede wszystkim praca wymagająca dużego zaangażowania osobistego i odpowiedzialności, dochodzi rywalizacja pomiędzy pracownikami, praca wymaga cały czas wzmożonej uwagi, napięcia, praca niosąca duże obciążenie fizyczne i psychiczne w końcu niski status zawodowy i prestiż, a także wynagrodzenie nieadekwatne do wysiłku wkładanego w wykonywaną pracę. (www)
Do najważniejszych skutków zespołu wypalenia zawodowego można zaliczyć niską efektywność pracy i nieskuteczność w wykonywaniu powierzonych zadań. Poczucie permanentnego zmęczenia może prowadzić do stopniowego wycofywania się z pełnionej roli zawodowej, a w konsekwencji do braku satysfakcji z życia zawodowego. Ogólny obraz osoby borykającej się ze stanem wypalenia zawodowego to – złe relacje z otoczeniem, niska samoocena i negatywne postrzeganie własnej osoby w miejscu pracy. W efekcie prosta droga do stanów depresyjnych.
Jak zapobic wypaleniu zawodowemu?
„Wszystko zależy od jednostki, poziomu jej samoświadomości – na ile jest w stanie nauczyć się rozpoznawać swoje potrzeby, stawiać realne cele, umiejętnie kierować sobą i organizować swoje życie. „Wsłuchanie” się w siebie, dbanie o relacje interpersonalne, rozwijanie zainteresowań i wypracowanie własnej metody wyciszania się to tylko niektóre ze z sposobów uniknięcia wypalenia zawodowego, które każdy z nas powinien wypracować indywidualnie.” (www)
Środkami, które mogą chronić przed wystąpieniem wypalenia są: dbanie o równowagę pomiędzy poszczególnymi sferami życia (praca – dom), zachowanie odpowiedniej proporcji pomiędzy pracą i odpoczynkiem, zapewnienie sobie odpowiedniego efektywnego wypoczynku, dbanie o utrzymywanie więzi z rodziną i bliskimi. Ważne jest, aby starać się wychodząc z pracy zostawić swoje życie zawodowe, tam gdzie jest jego miejsce, nie wynosić pracy poza pracę.
I jeszcze kilka rad (www):
- Dostrzegaj pierwsze objawy - zauważ je i nie bój się ich. Są po to, żeby dać Ci cenne informacje.
- Znajdź skuteczny sposób relaksowania się.
- Zwiększaj swoje kwalifikacje zawodowe - szkol się, korzystaj z konferencji, wymieniaj się doświadczeniem z innymi. UCZ SIĘ, ROZWIJAJ, NIE STÓJ W MIEJSCU!
- Prowadź prozdrowotny tryb życia - niby wszyscy o tym wiemy, ale z przełożeniem na praktykę jakoś trudniej?
- Znajdź sobie hobby - pasje, zainteresowania, sport, rysowanie, malowanie albo np. pisanie artykułów?
- Nagradzaj się, kiedy coś ci się uda.
- Rób przerwy na wytchnienie, wykorzystuj cały urlop - odpoczywaj i nie odkładaj odpoczynku na „potem” - ciało naprawdę ma w nosie, że potrzebujesz mieć na koncie kolejny tysiąc złotych.
- Oddzielaj życie prywatne od zawodowego.
- Korzystaj z towarzysko - zawodowych grup wsparcia - często w filmach amerykańskich możemy obserwować, jak zmęczeni po pracy policjanci spędzają czas w barach dla nich przeznaczonych. To dobry sposób na odreagowanie po pracy i nabranie do niej dystansu, bo nikt lepiej nie zrozumie specyfiki naszego zawodu od osoby, która wykonuje na co dzień to samo.
- Przypominaj sobie co jakiś czas, dlaczego wybrałeś dany zawód.
- Poszerzaj wiedzę na temat psychologii relacji międzyludzkich - jeśli pracujesz na co dzień z ludźmi (a większość z nas ma z nimi styczność), warto zainwestować trochę czasu w literaturę czy też szkolenia dotyczące komunikacji między ludźmi. Często okazuje się, że dzięki takiej wiedzy zmniejszamy ilość konfliktów, a dzięki umiejętności radzenia sobie z nimi, praca z ludźmi staje się łatwiejsza.
KS
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz